Η πολεοδομική έννοια της σοφίτας πρωτοεμφανίστηκε σχετικά πρόσφατα στη χώρα μας, με το Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ) το 2012, καθώς μέχρι τότε δεν υπήρχε αντίστοιχη περιγραφή του ορισμού της στον -τότε- ισχύοντα Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό (ΓΟΚ) του 1985.

“Σοφίτα είναι ανοιχτός ή κλειστός προσβάσιμος χώρος που βρίσκεται εντός του ύψους της επικλινούς στέγης του κτιρίου και δεν μπορεί να αποτελεί ανεξάρτητη ιδιοκτησία”.
Αν και κατασκευές σοφιτών, κυρίως σε κατοικίες, υπάρχουν διαχρονικά σε κτίρια στη χώρα μας, είτε ήταν εκτός των προβλεπόμενων χώρων της οικοδομικής άδειας του κτιρίου (και σήμερα είναι δυνατό υπό προϋποθέσεις να τακτοποιηθούν ή/και να νομιμοποιηθούν), είτε προσμετρούνταν κανονικά στα πολεοδομικά μεγέθη της οικοδομικής άδειας, ως όροφος με δόμηση, ανεξαρτήτως με το ότι κατασκευαστικά είχαν τα ιδιαίτερα μορφολογικά χαρακτηριστικά της σοφίτας.
Πλέον, μετά τον σχετικά σαφή προσδιορισμό της έννοιας της σοφίτας κατά το ΝΟΚ, μπορούν να ενσωματώνονται και πολεοδομικά στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό των κτιρίων, εντός της στέγης τους, με τρόπο τέτοιο ώστε να μην προσμετρώνται στην πραγμοποιούμενη δόμηση και συνεπώς να αποτελούν πρόσθετους ωφέλιμους χώρους.

Πιο συγκεκριμένα, οι σοφίτες εξαιρούνται από τον υπολογισμό στη δόμηση εφόσον το συνολικό εμβαδόν τους είναι μικρότερο ή ίσο με το ½ της επιφάνειας του υποκείμενου ορόφου, με τον οποίο υποχρεωτικά συνδέονται λειτουργικά, και εφόσον το μέσο ελεύθερο ύψος τους είναι έως 2,20 μ.

Με τους ανωτέρω περιορισμούς ενδέχεται οι χώροι που προκύπτουν, με επικλινή και ασύμμετρη ίσως οροφή, να στερούνται άνεσης και λειτουργικότητας. Όμως, με τον κατάλληλο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, τόσο σε χωροθέτηση και σχεδιασμό όσο και σε υλικά, υφές και χρώματα, οι σοφίτες μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμους και απολύτως λειτουργικούς χώρους, οι οποίοι όχι απλά δε χαρακτηρίζονται από περιορισμένη άνεση και λειτουργία αλλά μπορούν να αποτελέσουν ιδιαίτερα ευχάριστους και εντυπωσιακούς χώρους, και γιατί όχι, και το στοιχείο που θα καθορίσει τη μοναδικότητα του ίδιου του κτιρίου. Ειδικά σε κατοικίες και τουριστικά καταλύματα, οι σοφίτες συχνά διαμορφώνονται σε ιδιαίτερης αισθητικής υπνοδωμάτια, γραφεία, καθιστικά, βιβλιοθήκες κ.α.

Το γεγονός μάλιστα ότι πάντα βρίσκονται στο ψηλότερο μέρος του κτιρίου και παράλληλα προσδίδουν ύψος και στους υποκείμενους ορόφους, σε συνδυασμό με το ότι συνήθως επενδύονται ή αποτελούνται από «φιλικά και ζεστά» υλικά (όπως το ξύλο) και διαθέτουν μεγάλα και φωτεινά ανοίγματα, προκαλεί ευχάριστες εντυπώσεις στο χρήστη, όπως το αίσθημα ότι βρίσκεται σε «καταφύγιο» ή «ησυχαστήριο», όντας σχετικά απομονωμένος από τους υπόλοιπους χώρους του κτιρίου.

Τέλος, αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι με μία άρτια και στοχευμένη αρχιτεκτονική προσέγγιση, οι σοφίτες δύναται να συμβάλλουν γενικότερα στις ογκοπλασίες των κτιρίων, αναδεικνύοντας κατά περίπτωση την αρχιτεκτονική τους και την εξωτερική τους αισθητική και διαμορφώνοντας την ταυτότητα και το προφίλ του κτιρίου, προδιαθέτοντας θετικά το χρήστη και για το εσωτερικό του κτιρίου.

Πηγή: http://kataskevesktirion.gr/